Tip 2: Verticaal schrijven
Ook al zijn jouw kleinkinderen je lezers (of juist dan), zorg dat je ze boeit! Als je je eigen levensverhaal schrijft, gaat het om veel meer dan een opsomming van gebeurtenissen. Het gaat vooral om jou: jouw keuzes in het leven, jouw herinneringen eraan, jouw emoties erbij. Details doen ertoe en dan bedoel ik niet jaartallen en namen.
Horizontaal Schrijven: en toen…
Ik werd eens gevraagd het levensverhaal van een klant door te lezen en te controleren op spelling. De goede man had al zijn agenda’s bewaard en wist daardoor nog precies wat er gebeurde in welke maand, in welk jaar. Ik noem dat horizontaal schrijven, waarin je vooral focust op de tijdlijn. Maar niet alles is interessant. Het gevaar is dat je, omdat je volledig wilt zijn, je verliest in een opsomming, het beruchte en toen… en toen… en toen. Een horizontale tijdlijn kan prettig zijn als houvast, maar je kan er ook een tabel van maken achterin het levensverhaal.
Verticaal Schrijven: de diepte in
Concentreer je ook eens op de verticale lijn: één moment, in detail. Je kan de tien jaar dat je bij een bepaald bedrijf werkte, horizontaal beschrijven met alle ontwikkelingen, promoties en verhuizingen. Je kan er ook voor kiezen in detail te beschrijven hoe je sollicitatie ging: Wat voor weer was het? Hoe ging de reis er naartoe? Reed je in je oranje Renault 4? Reisde je per trein? Hoe zag het kantoor eruit? Met wie je had je het gesprek? Had hij een pak aan en jij een ribfluwelen broek? Daarmee zet je het tijdsbeeld neer. De eerste indrukken die je toen kreeg, zeggen waarschijnlijk meer dan een opsomming van alle gebeurtenissen daarna.
Schilderen met details
In een interview vraag ik zoveel mogelijk door, om details boven water te krijgen. Probeer ook bij jezelf door te vragen. Als je bijvoorbeeld geschreven hebt: “Ik speelde vroeger altijd op straat”, vraag jezelf dan: “Wat speelde ik dan?” Als dat is: voetballen, kastiebal en knikkeren, vraag jezelf dan af of je kinderen en kleinkinderen nog weten wat kastiebal is. Weet je het zelf niet meer, raadpleeg dan google, waarschijnlijk krijg je dan een oja-belevenis. Beschrijf de regels, of jij er goed in was, wie valsspeelde, die keer dat je een gat in je broek viel. De ene herinnering roept vaak de volgende op.
Personen
Blijf niet alleen bij de grote gebeurtenissen in je leven. Neem bijvoorbeeld ook eens een betekenisvol gesprek en neem de lezer mee in de details van dit moment, de plek, de kleding, de geluiden, geuren, emoties en gedachten die erbij horen. Daarmee wordt het verhaal levendiger en betekenisvoller.
Jouw verhaal
Een levensverhaal gaat over jouw leven, maar is vooral jouw verhaal: Het gaat niet alleen om wat er gebeurt, maar vooral hoe jij je het herinnert.
Sinds 2011 heb ik van interviewen en schrijven mijn werk gemaakt. Soms schrijf ik daar een blog over. Als je graag wil dat ik andere mensen interview, bijvoorbeeld een dierbare die in het zonnetje staat, kijk dan op de pagina over Boekportret. Maar ik kan ook een persoon interviewen over diens eigen Levensverhaal.
Hanneke Kiel-de Raadt
Ik ben schrijver, interviewer en verhalen-op-papier-zetter. Na een studie Nederlands in Groningen heb ik verschillende functies vervuld, totdat ik uitkwam bij wat ik het liefste doe: Persoonlijke verhalen van mensen optekenen. Inmiddels heb ik al meer dan 40 boeken en magazines voor particulieren en bedrijven mogen publiceren.
Herinneringen kunnen ingrijpend, meeslepend of intiem zijn, maar ze zijn hoe dan ook onvergetelijk. Door je verhaal op papier vast te leggen, heb je zelf in de hand hoe je als persoon herinnerd wil worden. Ook in een zakelijke omgeving zijn verhalen het perfecte middel om je relaties te bereiken en te boeien.
